Are You Going To Berlin? Courland Bridgehead (1944), 1/35

Αν και το 1939 η ΕΣΣΔ και η Γερμανία (Γ' Ράιχ) είχαν συνυπογράψει το Σύμφωνο Μολότοβ - Ρίμπεντροπ, με το οποίο δεσμεύονταν να μην επιτεθούν η μία στην άλλη και επιπλέον μοιράζονταν τις μεταξύ τους χώρες, ήταν σαφές ότι μετά την κατάκτηση της Κεντρικής Ευρώπης και των Βαλκανίων θα ερχόταν η σειρά της Σοβιετικής Ένωσης. Η ανάγκη υποταγής της ΕΣΣΔ είχε και ιδεολογικό υπόβαθρο για τον Χίτλερ, αφού θεωρούσε τους Σλάβους ως κατώτερη φυλή και μισούσε θανάσιμα τον κομμουνισμό. Επιπλέον, θεωρούσε ότι έτσι εξασφάλιζε τον απαιτούμενο για τους Γερμανούς «ζωτικό χώρο» (Lebensraum), ενώ παράλληλα προσδοκούσε ότι η Βρετανία, έχοντας χάσει το ηπειρωτικό της στήριγμα, θα ζητούσε συνθηκολόγηση μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.

Τα χαράματα της 22ας Ιουνίου 1941, παραβιάζοντας το Σύμφωνο Μη Επίθεσης, ο Χίτλερ διέταξε τις δυνάμεις του να εφορμήσουν αστραπιαία εναντίον της ΕΣΣΔ κινητοποιώντας την μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη που είχε ως τότε γνωρίσει η ανθρωπότητα σε μία μόνη επιθετική επιχείρηση: 3.000.000 άνδρες, 3.580 άρματα μάχης, 7.184 πυροβόλα, 2.830 αεροπλάνα και 750.000 άλογα, κατανεμημένες σε τρεις ομάδες: Ομάδα Στρατιών Βορρά (Nord, επικεφαλής Βίλχελμ φον Λέεμπ), Ομάδα Στρατιών Κέντρου (Μitte, επικεφαλής Φέντορ φον Μποκ) και Ομάδα Στρατιών Νότου (Sud, επικεφαλής Γκερντ φον Ρούντστεντ). Ο Κόκκινος Στρατός έδειξε απόλυτη αδυναμία να απωθήσει τον εισβολέα και η άμυνά του κατέρρευσε εξίσου αστραπιαία σαν πύργος από τραπουλόχαρτα. Οι λόγοι ήταν πολλοί και αλληλοσυμπληρούμενοι:
-Οι Γερμανοί διέθεταν πολλαπλάσια αεροπλάνα και τεθωρακισμένα, το δε πλεονέκτημα αυτό μεγεθυνόταν ακόμη περισσότερο από την επίπεδη μορφολογία του εδάφους. Η επιλογή του Κλιμ Βοροσίλοφ να αντιτάξει το ηρωικό αλλά ξεπερασμένο σοβιετικό ιππικό, αποδείχθηκε στρατηγικά αυτοκτονική.
-Οι σταλινικές εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του '30, αλλά και η φυσική γήρανση των εμπειροπόλεμων στρατηγών, είχαν στερήσει τον Κόκκινο Στρατό από την κατάλληλη ηγεσία. Η πλειοψηφία των ηγητόρων του ήταν νέοι αξιωματικοί, προσκείμενοι στο Κομμουνιστικό Κόμμα, που δεν είχαν βρεθεί ποτέ σε πολεμικό πεδίο.
-Οι Σοβιετικοί δεν είχαν σωστή αίσθηση του χρόνου εκδήλωσης της επίθεσης. Ενώ από τις αρχές του 1941 η σοβιετική αντικατασκοπεία ενημέρωνε συνεχώς την πολιτική ηγεσία για επερχόμενη επίθεση, εν τούτοις οι εκτιμήσεις του Κόμματος και του Στάλιν προέβλεπαν αυτό το ενδεχόμενο για αργότερα.
Σύντομα το Κίεβο, το Μινσκ και οι Βαλτικές Δημοκρατίες βρίσκονταν υπό γερμανική κατοχή. Η κατάληψη της Ουκρανίας με τους σιτοβολώνες και τις πρώτες ύλες της έδωσε ένα ακόμη πλεονέκτημα στον Χίτλερ, τόσο σημαντικό, που απέτρεπε τον στρατό του να καταλάβει τη Μόσχα πριν ολοκληρωθεί η κατάληψή της Ουκρανίας. Επιπλέον, στην Ουκρανία οι γερμανικές δυνάμεις κατέστρεψαν μεγάλο τμήμα του σοβιετικού στρατού, αλλά τελικά αυτή η αργοπορία τις έφερε αντιμέτωπες με το ρωσικό χειμώνα. Ήταν πλέον τέλη φθινοπώρου, όταν οι γερμανικές στρατιές έφθαναν έξω από την πρωτεύουσα και οι σοβιετικοί άρχιζαν τη μεγάλη εκκένωση της. Πρώτη εγκατέλειψε τη Μόσχα η σορός του Λένιν με προορισμό το Τσελιάμπινσκ. Το Συμβούλιο Ύπατης Ηγεσίας παρέμεινε στην πόλη…
(πηγή Wikipedia.org)

Η κατάληξη...

…Περίπου τριάμισυ χρόνια μετά: Οι Γερμανοί όχι μόνο απέτυχαν παταγωδώς να καταλάβουν την Ρωσία, αλλά υποχωρούν συνεχώς και σίγουρα ούτε οι ποιο απαισιόδοξοι εξ αυτών δε θα περίμεναν ότι θα αναγκάζονταν να υπερασπιστούν το Βερολίνο και τη πατρίδα τους στο τέλος αυτής της Επιχείρησης.

Το διόραμα: Are You Going To Berlin? Courland Bridgehead – Autumn 1944

Κατά την υποχώρηση τους στη φάση Μπαρμπαρόσα οι Γερμανοί βρέθηκαν εγκλωβισμένοι στη Βαλτική κοντά στη Klaipėda (Memel στα Γερμανικά – Λιθουανική πόλη). Ο Γερμανικός στρατός (Army Group North) είχε αποκοπεί σε αυτή τη φάση από την Ανατολική Πρωσία. Οι σύμβουλοι του Χίτλερ και κυρίως ο Χανς Γκουντέριαν του πρότειναν την άμεση εκκένωση της περιοχής και μεταφοράς των στρατευμάτων στην Κεντρική Ευρώπη και σταθεροποίησης-ενίσχυσης του εκεί Μετώπου. Παρόλα αυτά ο Χίτλερ αρνήθηκε και διέταξε τα στρατεύματα να παραμείνουν και να προστατέψουν τις βάσεις των υποβρυχίων που διέθετε το Γερμανικό Ναυτικό στη Βαλτική. Πίστευε ότι τα νέου τύπου υποβρύχια μπορούσαν να γείρουν τη πλάστιγγα υπέρ του στη μάχη του Ατλαντικού και, στη συνέχεια, να ανατρέψει το σκηνικό που είχε διαμορφωθεί στο Ανατολικό Μέτωπο. Μάλιστα θεωρούσε ότι η περιοχή του Κούρλαντ θα μπορούσε να αποτελέσει εφαλτήριο για την αντεπίθεση του προς Ανατολάς.

Το διόραμα αποτυπώνει ένα Marder III όπως αυτό επιχειρούσε στη περιοχή του Κούρλαντ το φθινόπωρο του 1944. Σε μια στιγμή ανάπαυσης και ανεφοδιασμού, το άρμα έχει σταματήσει σε ένα αγρό δίπλα από το δρόμο. Το Saldus (κωμόπολη στη σημερινή Λετονία) είναι κοντά στην ευρύτερη περιοχή όπου οι συγκρούσεις είναι συνεχείς, όπως και η επαγρύπνηση. Ένας από το πλήρωμα εποπτεύει με τα κιάλια, ένας άλλος μελετάει τους χάρτες. Ο τρίτος -που είναι και το πειραχτήρι της παρέας- δε χάνει χρόνο. Αντί να φροντίσει για τον έγκαιρο ανεφοδιασμό από το τρέιλερ του άρματος, με το που ανοίγει το κουτί των πυρομαχικών σπεύδει να γράψει την απόσταση που χωρίζει τη περιοχή από τη Πρωτεύουσα της χώρας του με λίγη μπογιά που βρήκε. Το ...θύμα του δεν αργεί να εμφανιστεί. Είναι ένας διερχόμενος μοτοσικλετιστής που φεύγει εσπευσμένα για κάποια αποστολή. Το πειραχτήρι του δείχνει τη κατεύθυνση και τον ρωτά: "Are You Going To Berlin?"... Κανείς από τους εμπλεκόμενους στη σκηνή δε θα μπορούσε να υποψιαστεί ότι μερικούς μήνες μετά όσοι επιζούσαν από αυτούς θα υπερασπίζονταν την ίδια τους τη Πρωτεύουσα από την επίθεση του Κόκκινου Στρατού και των Συμμάχων.

Τα υλικά & τα μοντέλα που χρησιμοποιήθηκαν:

Το MARDER III (Sd. Kfz. 139) είναι κιτ της Tamiya στην κλίμακα 1/35.

Η μοτοσικλέτα είναι R12 Ζvezda 1/35.

Όλες οι φιγούρες που χρησιμοποιήθηκαν ανήκουν στα δύο κιτ.

To τρέιλερ είναι της ITALERI.

Η κατασκευή

Η κατασκευή προχώρησε χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Τα τρία κιτ είχαν καλή εφαρμογή και δε δημιούργησαν προβλήματα. Μοναδικό ίσως μειονέκτημα είναι οι ερπύστριες οι οποίες δεν ήταν κομμάτι-κομμάτι, κάτι που αφαιρεί σίγουρα από τον ρεαλισμό του τελικού αποτελέσματος. Μετά τη συναρμολόγηση και το αστάρι (Humbrol 01) αρχίσαμε το βάψιμο των επιμέρους τμημάτων. Όλα τα βαψίματα έγιναν με χρώματα σμάλτου Humbrol. Κατόπιν περάσαμε με satin βερνίκι όλο το μοντέλο, αφενός για να τοποθετήσουμε τις λίγες χαλκομανίες, αφετέρου για να προστατέψουμε το χρώμα από τα επόμενα βήματα της κατασκευής. Το μοντέλο μετά περάστηκε με βερνίκι mat για προστασία πάλι αλλά και για να θαμπώσει λίγο η όψη του και να χαθεί το γυάλισμα. Όσον αφορά την εφαρμογή του χειμωνιάτικου καμουφλάζ, περάσαμε το μοντέλο λεπτές στρώσεις λευκού με τον αερογράφο, όσο γίνεται ποιο ακανόνιστες, και στη συνέχεια (μετά που στέγνωσε) περάσαμε πάλι ακανόνιστα ελαφρά αραιωμένο λευκό με ένα επίπεδο πινέλο. Στη συνέχεια (με στεγνό το λευκό) περάσαμε προσεχτικά το μοντέλο με Thinner for Washes (MIG) προκειμένου να αφαιρέσουμε από τις ακμές του μοντέλου το λευκό χρώμα που φεύγει λόγω χρήσης από το άρμα. Αυτή η φάση απαιτεί πολύ προσοχή γιατί είναι πολύ εύκολο να "πετάξει" το χρώμα το μοντέλο όσο αυτό είναι μαλακό από την χρήση του Thinner. To τελικό βρώμισμα πάνω στο άσπρο έγινε με Τamiya weathering master, το οποίο δίνει πολύ ρεαλιστικό αποτέλεσμα, γρήγορα και εύκολα, όπου χρησιμοποιηθεί.

Σειρά είχε το στήσιμο του σκηνικού και ο σχεδιασμός της βάσης του διοράματος. Υπάρχει το «δόγμα» της Ιαπωνικής Σχολής στο μοντελισμό, που λέει ότι το διόραμα πρέπει να έχει όσο γίνεται μικρότερη επιφάνεια γύρω από το κυρίως θέμα, προκειμένου να εστιάζει ο θεατής τη προσοχή του ακριβώς στο θέμα του διοράματος. Εμείς, συμφωνώντας απόλυτα με αυτό το δόγμα, σχεδιάσαμε το περίγραμμα του διοράματος αφού στήσαμε το σκηνικό σε σχήμα οβάλ. Στη προσπάθεια μας να δώσουμε κίνηση στο διόραμα διατάξαμε σε αντίθετη κατεύθυνση τη πορεία του άρματος και της μηχανής, ενώ πολύ ένταση στη σκηνή προσδίδει και το προτεταμένο χέρι του αρματιστή παράλληλα με τη ξύλινη πινακίδα. Ο αρματιστής που μελετά τους χάρτες έχει μπροστά του πραγματικό χάρτη της περιοχής που βρήκαμε κατόπιν έρευνας στο διαδύκτιο και που τυπώσαμε σε απλό χαρτί. Προκειμένου να τον παλιώσουμε περάσαμε το χαρτί μερικές φορές με τσαϊ… καθώς και με πολύ αραιωμένο με διαλυτικό μαύρο χρώμα. Οι στολές των στρατιωτών δεν είναι όλες ίδιες μεταξύ τους (άλλοι φοράνε παραλλαγής άλλοι όχι) θέλοντας να αποτυπώσουμε το προχωρημένο στάδιο που βρισκόταν ο Πόλεμος, με αποτέλεσμα ο κάθε στρατιώτης να φορά ό,τι είχε διαθέσιμο και όχι ό,τι προβλεπόταν από τον κανονισμό.

Επίλογος

Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ένα πολύ ρεαλιστικό διόραμα με θέμα το Ανατολικό Μέτωπο. Διαβάζοντας τις μάχες που διεξήχθησαν εκεί θα ανακαλύψει κανείς άπειρες ιδέες και μπορεί να συνδυάσει πολλά κομμάτια από το υπάρχον στόκ!