Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)

Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)

«Διαβάζεται σαν μυθιστόρημα κατασκοπείας» αναγράφεται στον υπέρτιτλο του βιβλίου. Ναι, δεν πρόκειται για μυθιστόρημα, παρά την εντυπωσιακή εξωτερική του εμφάνιση και τις 520 σελίδες του!

Εδώ έχουμε να κάνουμε με αληθινές ιστορίες κατασκοπείας – από τις πιο εντυπωσιακές μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Ιανουάριος 1977. Ενώ ο σταθμάρχης της CIA στη Μόσχα γεμίζει το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου του, ένας άγνωστος ρίχνει ένα σημείωμα μέσα στο αυτοκίνητο. Κατά τα χρόνια που ακολούθησαν εκείνος ο άγνωστος, ο Άντολφ Τολκατσώφ, έγινε ένας από τους πιο πολύτιμους κατασκόπους της Δύσης. Εν μέσω τρομακτικών κινδύνων, ο Τολκατσώφ και οι χειριστές του οργάνωσαν συνωμοτικές συναντήσεις σε διάφορα σημεία της Μόσχας, χρησιμοποιώντας κατασκοπευτικές φωτογραφικές μηχανές, μεταμφιέσεις και μυστικούς κώδικες για να ξεφύγουν από την KGB –μέσα στο ίδιο της το σπίτι– μέχρις ότου μια συγκλονιστική προδοσία τούς εξέθεσε όλους σε κίνδυνο.

Αντλώντας στοιχεία από –μέχρι πρόσφατα– απόρρητα έγγραφα της CIA και από συνεντεύξεις με αυτόπτες μάρτυρες και πρωταγωνιστές, το βιβλίο «Ο Κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων» αποτελεί ένα εξαιρετικό επίτευγμα ως ρεπορτάζ και μια καθηλωτική, πραγματική ιστορία των τελευταίων ετών του Ψυχρού Πολέμου.» (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Στην ιστορία της κατασκοπείας ο Ψυχρός Πόλεμος κατέχει αναμφίβολα τα σκήπτρα. KGB & CIA κυριαρχούν σε βιβλία, περιοδικά και ειδησεογραφία της εποχής. Αν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος χαρακτηρίστηκε από την εμφάνιση νέων & επαναστατικών τεχνολογικών «υπερόπλων», ο Ψυχρός Πόλεμος υπήρξε πρωταρχικά ένας πόλεμος κατασκόπων. Κι αν κρίνει κανείς από το περιεχόμενο του βιβλίου που παρουσιάζουμε εδώ, η κατασκοπεία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των πολιτικών & στρατηγικών των υπερδυνάμεων, ενώ ανάλογες ήταν και οι επιδράσεις στην εξέλιξη των αντίστοιχων όπλων!

Εκτός όμως από τους πολύ γνωστούς κατασκόπους, υπήρξαν και άλλοι, λιγότερο γνωστοί που υπήρξαν πολύ πιο παραγωγικοί κατά τη διάρκεια της αφανούς δράσης τους, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Ένα τέτοιο πρόσωπο υπήρξε ο «κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων», την άγνωστη δράση του οποίου (1979 – 1985) περιγράφει ο βραβευμένος με Πούλιτζερ Αμερικανός δημοσιογράφος Ντέηβιντ Χόφμαν.

Ο ήρωας του βιβλίου λέγεται Άντολφ Τολκατσώφ, και εργαζόταν ως μηχανικός-σχεδιαστής στη Phazatron, τη μεγαλύτερη σοβιετική εταιρία ανάπτυξης και παραγωγής αεροπορικών στρατιωτικών ραντάρ. Ανάμεσα στην κατασκοπευτική πλοκή ο συγγραφέας βρίσκει κατάλληλο χώρο για να διαφωτίσει τον αναγνώστη σχετικά με τις εκατέρωθεν έρευνες για προηγμένα ραντάρ «Look Down Shoot Down», για χρήση σε αεροσκάφη όπως τα MiG-25/31, ΜiG-29, Su-27 και τα πρώτα Stealth μαχητικά (αόρατα σε ραντάρ).

Η αξιοπιστία αυτών των πληροφοριών αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου Πολέμου του Κόλπου, όταν τα υπερσύγχρονα σοβιετικά αεροσκάφη που διέθετε τότε το Ιράκ αποδείχθηκαν ανίσχυρα να αναχαιτίσουν την Αμερικανική Αεροπορία.

Η εποχή της κατασκοπευτικής δράσης του Τολκατσώφ συνέπεσε με τα χρόνια της προεδρίας του Ρόναλντ Ρέηγκαν, περίοδο κατά την οποία η CIA αντιμετώπιζε μεγάλες δυσκολίες στρατολόγησης Σοβιετικών κατασκόπων, ιδιαίτερα στην πηγή, στο εσωτερικό της Σοβιετικής Ένωσης. Η ανάγκη όμως για την εξεύρεση πηγών πληροφόρησης ήταν πολύ μεγάλη, προκειμένου να προβλεφθούν τα αναγκαία στρατιωτικά αντίμετρα στις ΗΠΑ, και οι εθελοντές πληροφοριοδότες δεν απουσίαζαν στη Σοβιετική  Ένωση, όπου οι πολιτικές ακραίας καταστολής της σταλινικής περιόδου και αργότερα η βάναυση καταπίεση κάθε προσπάθειας πολιτικής φιλελευθεροποίησης, όπως στην περίπτωση της Άνοιξης της Πράγας, την περίοδο της διακυβέρνησης του Μπρέζνιεφ, είχαν προκαλέσει την απέχθεια αρκετών Σοβιετικών πολιτών. Μια τέτοια περίπτωση αποτελούσε ο κατάσκοπος Τολκατσώφ, οι πληροφορίες του οποίου υπήρξαν κυριολεκτικά ανεκτίμητες για τη CIA και τελικά για την πολεμική αεροπορία και αντίστοιχη βιομηχανία των ΗΠΑ, που διατηρεί ως σήμερα το πάνω χέρι της τεχνολογικής υπεροχής.

Μαζί με την πλοκή των ιστοριών που ξετυλίγονται, ο αναγνώστης μεταφέρεται στο «πετσί» των κατασκόπων-πρωταγωνιστών και νιώθει τον κίνδυνο, το φόβο, το ρίσκο, το προσωπικό δράμα, αλλά και την επινοητικότητα των μεθόδων, πριν την ύπαρξη του διαδικτύου και της πληθώρας των καμερών που έχουν αλλάξει άρδην το σημερινό σκηνικό της κατασκοπείας και το έχουν ανάγει σε άλλα, περισσότερο «χακερικά» και cyberspace επίπεδα.

Ταυτόχρονα αποκαλύπτεται το άνισο παιχνίδι των διπλών πρακτόρων και το μέγεθος της καταστροφής έργου δεκαετιών και της ανυπολόγιστης εθνικής ζημιάς που μπορεί να επιφέρει μόνο ένας εξ’ αυτών όταν το αποφασίσει, ακόμα κι αν είναι ατάλαντος, αλκοολικός και εκ των υστέρων…ακατάλληλος για κατάσκοπος! Σπάνια πάντως κάποιους από αυτούς που μπλέκονται σε αυτό το βρώμικο παιχνίδι, από ηδονή, εκδίκηση, δόξα, χρήματα ή και όλα αυτά μαζί, έχουν καλή κατάληξη.

Η κατασκοπεία είναι πεδίο για τους πολύ έξυπνους, επινοητικούς αλλά κυρίως τυχερούς. Το ταλέντο είναι πρωταρχικό στοιχείο, μαζί με την τόλμη. Κατώτεροι των περιστάσεων βγαίνουν πολύ γρήγορα έξω από το παιχνίδι, ενώ ακόμα και οι πλέον ικανοί ανακαλύπτονται και συχνά πληρώνουν με τη ζωή τους το επάγγελμα που διάλεξαν - ή τους διάλεξαν. Παράλληλα βλέπουμε πόσο ο παράγοντας χρήμα και ιδεολογία παίζουν διαφορετικούς ρόλους στα κίνητρα των πρακτόρων, ενώ το παιχνίδι γίνεται ολοένα και πιο περίπλοκο, σκοτεινό και αμείλικτο. Το βιβλίο του Hoffman είναι πρώτης τάξεως υλικό για μια κατασκοπευτική ταινία θρίλερ (που είναι στα σκαριά από το 2018 από ότι μαθαίνουμε – άγνωστο αν θα ολοκληρωθεί).

Συμπερασματικά, πρόκειται για ένα ιδιαίτερα πρωτότυπο και ενδιαφέρον ανάγνωσμα, η αφήγηση του οποίου ρέει άνετα χάρη στην πολύ καλή μετάφραση. Αν σας αρέσει η Ιστορία της κατασκοπείας, σε ευκολοδιάβαστο μυθιστορηματικό στυλ, αλλά με πραγματικά και όχι φανταστικά δεδομένα, τότε είναι βέβαιο ότι θα βρείτε στον «Κατασκόπο του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων» ένα τρομερά ενδιαφέρον έργο που θα σας κρατήσει καλή συντροφιά και αναμμένο το ενδιαφέρον με τις 520 σελίδες του. Συνιστάται και για τους θιασώτες της αεροπορικής στρατιωτικής τεχνολογίας (με έμφαση τα ραντάρ), καθώς φανερώνει πως τα μυστικά εξελιγμένων όπλων μπορούν να επιδράσουν στην αύξηση (ή τη μείωση) της ικανότητας του αντιπάλου, όχι μόνο σε ισορροπίες δυνάμεων αλλά και σε συρράξεις και αντιπαραθέσεις που ζήσαμε και ζούμε τις τελευταίες δεκαετίες.

Το κείμενο συμπληρώνουν αρκετές ενδιαφέρουσες φωτογραφίες κατασκόπων και μέσων, καθώς και εκτεταμένες σημειώσεις για όποιον θα ήθελε να ερευνήσει ακόμα βαθύτερα τα επιμέρους θέματα.

Θα το βρείτε σε όλα τα γνωστά βιβλιοπωλεία, καθώς και στο «Λαβύρινθο» της οδού Ιπποκράτους 108, εδώ.

 

Συγγραφέας: David E. Hoffman

Τίτλος πρωτοτύπου: The Billion Dollar Spy

Εκδότης: Λαβύρινθος, Ιπποκράτους 108

ISBN: 9786185422035

Αριθμός Σελίδων: 520

Εξώφυλλο: Μαλακό

Διαστάσεις: 21 Χ 14 εκατοστά

Γλώσσα: Eλληνικά

Γλώσσα Πρωτοτύπου: Αγγλικά

Mετάφραση: Nίκος Νικολούδης

Έτος Έκδοσης: Noέμβριος 2019

Τιμή: 19,80€

Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)Ο κατάσκοπος του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, του David E. Hoffman (“Λαβύρινθος”)
  • Share