The Mosquito – Lancaster Controversy, Northrop Grumman B-21 Raider, Βy Vassilios Sitaras, Lambert Academic Publishing, 2023-2024
Δύο εξαιρετικά ενδιαφέροντα νέα βιβλία του Βασίλη Σιταρά (γνωστό από τη συνεργασία του με το περιοδικό «ΠΤΗΣΗ» και αρκετά αεροπορικά βιβλία), γραμμένα στην αγγλική, που ενδιαφέρουν κάθε φίλο της Αεροπορίας, της Ιστορίας, αλλά και τον μοντελιστή που εμβαθύνει στα θέματά του. Ας τα δούμε με χρονολογική σειρά…
To Mosquito και το Lancaster ήταν δύο από τα πλέον σημαντικά βρετανικά αεροσκάφη που έδρασαν κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Και τα δύο απέκτησαν φήμη αλλά για διαφορετικούς λόγους. Και τα δύο πέταξαν για πρώτη φορά με διαφορά μόλις έξι εβδομάδων. Και τα δύο είχαν κινητήρες Rolls Royce Merlin. Kαι τα δύο παρήχθησαν σε σχεδόν ίδιες ποσότητες.
Το διαχρονικό ερώτημα, στο οποίο προσπαθεί να απαντήσει διεξοδικά και αναλυτικά το βιβλίο είναι: Ποιό από τα δύο ήταν πιο αποτελεσματικό, σε σχέση με το συνολικό του κόστος αλλά και σαν επίτευξη των τιθέμενων στόχων?
Κάθε μαχητικό αεροσκάφος σχεδιάζεται με βάση την υπάρχουσα διαθέσιμη τεχνολογία της εποχής του, αναφορικά με το ρόλο ή τους ρόλους που πρόκειται να του ανατεθούν. Και κάθε ένα εκφράζει μια φιλοσοφία πολεμικής τακτικής που περιορίζεται -ή διευρύνεται- ανάλογα με τις δυνατότητες που ξεδιπλώνει αυτό ως επιδόσεις (ταχύτητα, ευελιξία, φορτίο, ακτίνα δράσης, κλπ).
Το Lancaster ήταν ο απόλυτος εκφραστής του area bombing: Iσοπέδωση πόλεων με στόχο τη μείωση του ηθικού του αντιπάλου, με παράλληλο ηθικό κόστος τις τεράστιες απώλειες αμάχων, αλλά και μηδαμινή επίπτωση στην κρίσιμη μάζα της αντίπαλης πολεμικής βιομηχανίας, των εγκαταστάσεων και των πτητικών ή μη, άψυχων ή έμψυχων μέσων της πολεμικής του αεροπορίας. Το κόστος του όμως ήταν σχεδόν τριπλάσιο ενός Mosquito!
Το Mosquito ήταν το εντελώς αντίθετο: Με το ένα τρίτο του κόστους ήταν ταχύτερο ακόμα και από το καταδιωκτικό Spitfire (στις πρώτες του εκδόσεις) αλλά και από τα γερμανικά καταδιωκτικά. Μπορούσε όμως να βομβαρδίζει με εξαιρετική ακρίβεια στόχους που «πονούσαν» πραγματικά τον αντίπαλο, ενώ παράλληλα εκτελούσε μια πλειάδα άλλων, παράλληλων αποστολών που απαιτούσαν ταχύτητα & ευελιξία, όπως φωτοαναγνώριση αλλά και νυκτερινή δίωξη.
Τα πέντε κεφάλαια του βιβλίου (συνολικά 84 σελίδες) εμβαθύνουν στις διαδικασίες επιλογής και εξέλιξης των δύο αυτών τύπων, στην τεχνική τους περιγραφή, σε μια σύντομη επιχειρησιακή τους σκιαγράφηση, για να καταλήξουν στην πολύ ενδιαφέρουσα σύγκριση όχι μόνο των αποτελεσμάτων που πέτυχαν, αλλά και της διαφοράς που θα υπήρχε αν η βρετανική προσπάθεια επικεντρωνόταν στο ευέλικτο δικινητήριο αντί στο τετρακινητήριο βομβαρδιστικό. Η επένδυση στο Lancaster ήταν τόσο δαπανηρή, που αν με τα αντίστοιχα ποσά είχαν παραχθεί πολλαπλάσια Mosquito, αυτά θα είχαν ρίξει σε κρίσιμους γερμανικούς στόχους σχεδόν πενταπλάσιες περισσότερες βόμβες από όσες έριξαν πάνω σε πόλεις & αμάχους τα Lancaster!
To δεύτερο βιβλίο αναφέρεται σε ένα εξίσου εντυπωσιακό αλλά σύγχρονο-μελλοντικό αεροσκάφος, επίσης βομβαρδιστικό: To ολοκαίνουργιο αμερικανικό B-21 Raider της Νοrthrop Grumman. To πρώτο μαχητικό 6ης γενιάς και ίσως το πρώτο που θα φιλοδοξήσει να καταστήσει μάταια -και τελικά ατελέσφορη/αδύνατη- οποιαδήποτε απόπειρα Κίνας ή/και Ρωσίας να δημιουργήσουν προηγμένα αμυντικά δίκτυα απροσπέλαστα σε αμερικανικές επιθέσεις.
Oι 70 σελίδες του χωρίζονται σε έξι κεφάλαια που πραγματεύονται κατά σειρά: μια ιστορική και εξελικτική αναφορά από την Boeing στην Northrop (κυρίαρχες αμερικανικές εταιρίες στην ανάπτυξη τζετ βομβαρδιστικών), την σινο-ρωσική εξελισσόμενη απειλή σήμερα, τη γένεση της νέας γενιάς βομβαρδιστικών (από το ακυρωμένο πρόγραμμα “2037” στο LRS-B/Β-21), μια αναλυτική τεχνική περιγραφή του Β-21 και τη σύγκρισή του με σύγχρονα αλλά και παλαιότερα αντίστοιχα σχέδια, τους τρόπους επιχειρησιακής του ανάπτυξης μέσω δικτυοκεντρικής λειτουργίας, λαμβάνοντας όμως υπόψιν αυξανόμενες αντιαεροπορικές μεθόδους counter-stealth από την αντίπαλη πλευρά.
Το τελευταίο κεφάλαιο (συμπεράσματα) είναι στην ουσία μια πολύπλοκη στρατηγική υπόθεση που περιλαμβάνει περισσότερο πολιτικές αποφάσεις έναντι Κίνας-Ρωσίας, όπου δεν υφίσταται δημοκρατία και ο τρόπος σκέψης/δράσης υπαγορεύεται κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες, από ότι έχουμε συνηθίσει στη Δύση.
Δύσκολα και τα δύο ξεχωριστά θέματα με τα οποία καταπιάνονται τα δύο βιβλία. Ωστόσο ένα είναι σίγουρο: ερεθίζουν και πλουτίζουν τη σκέψη του αναγνώστη να εμβαθύνει και οξύνει την κρίση του σε θέματα που ελάχιστοι ή κανένας δεν ασχολείται σήμερα, όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία (για την οποία περιλαμβάνονται πολλές πρόσθετες αναφορές στις τελευταίες σελίδες). Ειδικά το θέμα του B-21 αφορά ιδιαίτερα τον Έλληνα αναγνώστη, μέσω του συσχετισμού των νατοϊκών και ρωσικών δυνάμεων/κινήσεων στην ευρύτερη περιοχή μας, εν όψει και της ανειλημμένης απόφασης να προμηθευτούμε το εξίσου δικτυοκεντρικής αντίληψης F-35 και των νέων τεχνολογιών που φέρνει μαζί μια τέτοια απόφαση.
Η διάθεσή τους γίνεται μέσω της Amazon, όπου μπορείτε να τα παραγγείλετε άμεσα και να τα παραλάβετε ταχυδρομικώς.
Συνιστώνται ανεπιφύλακτα και τα δύο!